Choroby Koni

Podbitek

Podbitek to miejscowe stłuczenie kopyta spowodowane najczęściej przez nadepnięcie na kamień lub ostra jazda po twardym podlożu, niestaranne czyszczenie kopyt lub wadliwe kucie. Koniu "podbitemu" należy dać kilka dni wolnego od pracy i postawic na mokrej glinie. Ponadto stosuje sie zimne okłady. Powinien się nim zając lekarz weterynarii.

Mięśniochwat

Powstaje najczęsciej u koni dobrze żywionych, które zostały użyte do pracy po kilku dniowej przerwie i obfitym żywieniu. Koń staje się nagle ociężały, ma sztywny chód, stwardniałe mięśnie krzyża i zadu, wydala mocz barwy brunatnej, silnie sie poci. Chorego konia nalezy niezwłocznie umieścić w ciepłej stajni i wezwać weterynarza. Do czesu jego przybycia należy konia ciepło okryc. Coroba może doprowadzićdo znaczego wycięczenia konia, a nie leczonego - do śmierci. Aby nie dopuścić do mieśniochwatu, należy zapewnić koniowi codzienny ruch, a jeśli pozostawia się go w stajni, zmniejszyć dawki paszy treściwej do połowy.

Kolka

Powoduje ją nadmiar paszy treściwej, pojenie w nieodpowiednim czasie, zepsuta pasza, nagła zmiana żywienia, zadanie paszy łatwo fermentującej wygłodzonemu koniowi po ciężkiej i wyczerpującej dla niego pracy. Kolkę mogą powodować rónież pasożyty przewodu pokarmowego. Objawy : koń nie przyjmuje pożywienia, bije kopytami, tarza się, ciężko dyszy, poci się,jest niespokojny i ogląda się na boki. Koń wymaga natychmiastowej pomocy. Należy okryć go derką, nacierać boki słomą i powoli go oprowadzać. Niezbędna jest pomoc lekarza.

Gruda

Gruda to stan zapalny skóry w okolicach stawu pęcinowego. Powodują go zabrudzona i mokra ściółka w stajni, praca na mokrym terenie, odmrożenia. Powodem mogą być również pasożyty. Najczęstrzymi objawami są : obrzmienie skóry, na któej pojawiają się pęcherzyki wylepione ropą oraz strupy. Sierść jest zlepiona. Należy natychmaiast wymienić ściółkę w stajni i wezwać lekarza.

Nadgwożdżenie

Uraz polegający na przebiciu podeszwy kopyta ostrym przedmiotem. Wskutek nadgwożdżenia koń odczuwa ból i kuleje. Przedmiot, który spowodował uraz należy ostrożnie usunąć. Ranę trzeba dokładnie okazić i zabandażować w celu uniknięcia zanieczyszczenia rany. Koń powinien zostać zwolniony z pracy na jakiś czas.

Zagwożdżenie

Występuje wskutek uszkodzenia tworzywa kopytowego przy nieprawidłowym wbijaniu podkówiaka. Już podczas kucia koń wyszarpuje nogę, a zaraz później kuleje. W takiej sytuacji konia należy natychmiast rozkuć, a do otworu po podkówiaku wlać jodynen rywanol lub inny środek odkażajacy i założyć opatrunek na kopyto. Po 24 godzinach należy zmienić opatrunek. Zazwyczaj po kilku dniach kulawizna ustępuje.

Ochwat

Ochwat jest to rozległe zapalenie tworzywa kopytowego. Przyczyną może być : pojenie zgrzanego konia, przeziębienie, postawienie zgrzanego konia w zimnym pomieszczeniu lub przeciągu, zbyt dużo białka w paszy. Puszki kopytowe konia cierpiącego na ochwat są gorące. Trudności sprawia mu poruszanie się. Jeśli tylko ma możliwość opiera się o ściany aby odciążyć kończyny. Należy natychmiast wezwać lekarza.

Zapoprężenie

Powstaje przy schylaniu się konia, który ma już podciągnięty popręg, lub gdy koń obraca się w wąskim stanowisko po dopięciu popręgu. Następuje uszkodzenie mięśni piersiowych. Występuje obrzęk w dolnej części brzucha(w miejscu przylegania popręgu). Leczenie polega na stosowaniu zimnych okładów. W tym czasie jeździć można tylko na oklep.

Żabka – uwypuklenie tkanek w przedniej części tuż nad koronką kopyta spowodowane najczęściej przepracowaniem.

Wirusowe zapalenie tętnic koni  – zakaźna choroba wirusowa koni, prowadzi do poronień u źrebnych klaczy. Wywoływana przez wirusy należące do rodzaju Arterivirus

Wirus przenosi się drogą kropelkową oraz podczas krycia, zarówno z klaczy na ogiera jak i z ogiera na klacz. U dorosłych koni wirus wywołuje jedynie lekkie objawy podobne do przeziębienia. Często zakażenie przebiega bezobjawowo, jednak zarażony koń jest nadal źródłem kolejnych zakażeń.

Najpoważniejszą konsekwencją zakażenia jest powodowanie poronień u źrebnych klaczy, zwykle w trzecim miesiącu ciąży. Z tego powodu wirus jest szczególnie groźny dla hodowców koni, ponieważ może spowodować śmierć całego przychówku w danym roku.

Sarkoidoza u koni – miejscowo złośliwa forma nowotworu występująca u koniowatych. Polega na występujących naroślach (sarkoidy) na skórzekonia. Nazywanie sarkoidozy nowotworem może być mylne i niepokojące dla właściciela, ponieważ występuje ona tylko na skórze konia i nie atakuje organów wewnętrznych. Sarkoidoza jest najczęściej jedynie problemem kosmetycznym, nie przeszkadza w życiu konia i nie jest zaraźliwa. Istnieją jednak przypadki, kiedy może nastąpić owrzodzenie lub pęknięcie sarkoida i może dojść do zakażenia

Opoje - galaretkowate, okołostawowe obrzęki powstające u koni wskutek nadmiernej produkcji mazi stawowej. Często są traktowane jako wada urody, mogą również wywołać kulawiznę. Opoje nie zawsze są wyczuwalne, toteż nieraz trudno je zdiagnozować w początkowej fazie rozwoju. Najczęstrzymi przyczynami ich występowania zalicza się m.in. uderzenie na wysokości nadpęcia i kości rysikowej lub pęcinowej oraz nadmierne bądź nierównomierne obciążenie stawów. U młodych koni o jeszcze nieukształtowanym układzie kostnym częstą przyczyną jest również niedobór witamin lub składników mineralnych. Skutecznym sposobem przeciwdziałania powstawaniu opoi jest chłodzenie nóg konia wodą.

Zołzy  – ostra, zakaźna i zaraźliwa choroba koni. Powoduje zapalenia dróg oddechowych i ropienie żuchwowych węzłów chłonnych.

Choroba występuje na całym świecie, najczęściej dotyczy źrebiąt. Może również wystąpić u koni dorosłych, które nie chorowały w młodości.

Zołzami określa się także pakiety węzłów chłonnych podżuchwowych występujące w gruźlicy człowieka.

Wnętrostwo  – wada rozwojowa u samców ssaków (głównie u ogierów).

Polega na niewłaściwym umieszczeniu jednego lub obu jąder w jamie brzusznej lub kanale pachwinowym zamiast w mosznie. Niezstąpienie jąder grozi ich przegrzaniem, co sprzyja powstawaniu nowotworów jądra oraz może doprowadzić do zatrzymania produkcji plemników, czego skutkiem jest niepłodność wnętra.

Nosacizna — przewlekła zakaźna i zaraźliwa choroba zwierząt nieparzystokopytnych wywołana przez pałeczkę nosacizny (G-, tlenowa). Nosacizna jest najczęściej chorobą koni. Mogą też zachorować kotowate i mięsożerne. Może też być niebezpieczną zoonozą dla ludzi. W Polsce od ponad 40 lat nie występuje, nie występuje już również w większości Europy, w Australii ani w Ameryce Północnej. Obecnie można ją spotkać w Azji, Afryce oraz w Ameryce Południowej i Środkowej.

Niedokrwistość zakaźna koni – wirusowa choroba krwi i narządów krwiotwórczych nieparzystokopytnych. Charakteryzuje ją długoletni pozorny stan zdrowia, po którym następuje posocznica

Lipcówka – to sezonowe alergiczne zapalenie skóry u koni występujące w okresie letnim, wywoływane kilkoma różnymi czynnikami. Zmiany skórne pojawiają się w postaci pęcherzyków, grudek, sączących się krost i wyłysień, przy czym każdy odcinek skóry ma inny obraz chorobowy. Objawom tym towarzyszy silny świąd. Konie, ocierając się o różne przedmioty, doprowadzają do powstania przeczosów, zranień i wtórnych zakażeń skóry. U koni szczególnie wrażliwych oprócz zmian skórnych, mogą pojawić się objawy ogólne, ze wstrząsem włącznie.

Choroba występuje z różnym nasileniem na całym świecie i nazywana jest różnie, w zależności od kraju. W Polsce najczęściej używa się nazwy „lipcówka”, „mucha”, letni wyprysk albo letnia egzema. Nazwa "lipcówka" wzięła się stąd, że dolegliwości te mają u koni wybitne nasilenie w lipcu.

Jednym z czynników wywołujących lipcówkę są ukłucia owadów z rodziny Culicoides. Lekarze weterynarii oceniają, że około 4,6% populacji koniowatych jest nadwrażliwe na ich ukłucia. Okres występowania tego przypadku choroby uzależniony jest od okresu aktywności wspomnianych owadów. W polskich warunkach konie narażone są na ich ukłucia od kwietnia do września. W Australii, Stanach Zjednoczonych (Floryda) czy Izraelu konie chorują z tego powodu od lutego do listopada.

Muchówki Culicoides mają swoje siedliska na obszarach wilgotnych, a okres ich żerowania przypada na godziny wieczorne i nocne. Atakują głównie konie wypasane w pobliżu rozlewisk wodnych i przebywające na pastwiskach do późnego wieczora lub całą noc. Miejscami predylekcyjnymi ukłuć owadów są: grzywa i kłąb, ogon, grzbiet, szyja, strefa Henri'ego, małżowiny uszne, guzy biodrowe, rzadziej żuchwa i grzbiet nosa. Zaobserwowano, że częściej są atakowane konie ciemno umaszczone, a wrażliwość na ukąszenie wzrasta wraz z wiekiem. Nadwrażliwość na ukąszenia muchówek jest dziedziczna. Ta rodzinna skłonność do reakcji alergicznych przekazywana jest na źrebięta przeważnie przez matkę. Mogą ją również przekazywać ojcowie, u których nie występowały objawy chorobowe, ale chorowali ich dziadkowie i pradziadkowie. Konie cierpiące na tę chorobę mają skłonność do chorób alergicznych.

Inne czynniki wywołujące lipcówkę to intensywne światło słoneczne i specyficzne rośliny w diecie koni. Spożycie przez zwierzęta niektórych roślin powoduje podniesienie odpowiedzi ich organizmów na światło słoneczne. Wśród tych uczulających roślin literatura angielska wymienia: Hypericum- dziurawiec, Fagopyrum esculentum - gryka zwyczajna, Umballiferae iRutacae, Ammi majus- aminek większy , Cymopterus watsonii, Trifolium- koniczyna, Medicago- lucerna, Erodium, Brassica. Jest też wiele innych roślin podejrzewanych o fotosensybilizację, ale do tej pory nie wyodrębniono z nich fototoksyn.

W tym przypadku lipcówki dolegliwości w postaci wysypki zmieniającej się w strupy, a dalej w otwarte rany występują tylko na biało umaszczonych częściach ciała, gdzie delikatnie pigmentowana skóra staje się nadwrażliwa na światło (hypersensalizacja). W tym przypadku zalecane jest unikanie ekspozycji uczulonych zwierząt na intensywne światło słoneczne przez wypasanie ich np. o zmierzchu lub w nocy.

Jeśli Chodzi o pytania dotyczące leczenia, objawów czy czegoś innego co chcecie wiedzieć proszę pisać z chęcią odpisze. ;-)